Trong kinh tế, giá trị hàng hoá là thuật ngữ được dùng phổ biến. Tuy nhiên, để tìm hiểu chính xác và chi tiết về nó thì còn khá ít người quan tâm đến hạng mục này. Sau đây, hãy cùng Nam Việt Luật tìm hiểu giá trị hàng hóa là gì và những thông tin liên quan đến chúng qua bài viết dưới đây nhé.
Giá trị hàng hoá là gì?
Giá trị của hàng hóa là một thuộc tính quan trọng của hàng hoá. Giá trị hàng hóa được quyết định bởi lao động hao phí để sản xuất ra hàng hoá chính. Nói cách khác, nó chính là sự kết tinh của lao động của người sản xuất.
Giá trị được thực hiện khi hai hàng hoá tiến hành trao đổi với nhau. Cơ quan nhà nước có thẩm quyền hoặc tổ chức, cá nhân kinh doanh hàng hoá sẽ là đơn vị thực hiện xác định giá của hàng hoá.
Để hiểu rõ hơn về khái niệm này, chúng tôi xin đưa ra ví dụ về giá trị của hàng hóa như sau:
1 mét vải = 5kg gạo. Câu hỏi đặt ra là tại sao hai loại sản phẩm này khác nhau nhưng chúng lại có thể được trao đổi với nhau? Do 2 loại hàng hoá này đều có một điểm chung là sản phẩm của lao động, chúng đều là kết tinh của hao phí lao động. Hao phí lao động chính là cơ sở để đánh giá tỷ lệ trao đổi hàng hoá.
Hiểu đơn giản hơn, thời gian lao động sản xuất ra 1 mét vải bằng với thời gian lao động sản xuất ra 5kg gạo. Vì vậy, giá trị hàng hoá của 2 loại sản phẩm này tương đương nhau và hoàn toàn có thể trao đổi. Hàng hoá có hao phí lao động càng cao thì giá trị hàng hoá sẽ càng lớn và ngược lại. Bên cạnh đó, nếu hàng hoá không tạo ra từ hao phí lao động thì chúng hoàn toàn không có giá trị.
Giá trị hàng hóa được tạo ra từ đâu?
Giá trị hàng hoá được hình thành từ nhiều yếu tố khác nhau, cụ thể như sau:
- Lượng giá trị hàng hoá: Đây là lượng thời gian và công sức bỏ ra của người sản xuất khi sản xuất hàng hoá. Ví dụ, để dệt 1 mét vải thì người thợ A mất khoảng 3 giờ, nhưng người thợ B lại mất tới 5 giờ để hoàn thành sản phẩm.
- Lượng giá trị đặc biệt: Đây là bản nâng cấp của lượng giá trị hàng hoá do lượng giá trị hàng hoá của mỗi người sản xuất khác nhau tùy và tay nghề của từng người.
- Lượng giá trị xã hội: Không chỉ dựa vào thời gian và công sức trong quá trình sản xuất, chúng ta cũng cần phải xét đến trình độ, tay nghề của người sản xuất. Người sản xuất có kỹ thuật tốt hơn chắc chắn sẽ có lợi thế hơn.
- Thời gian sản xuất lao động: Thông thường, thời gian sản xuất của một loại hàng hóa sẽ được xác định dựa theo thời gian trung bình sản xuất ra hàng hoá đó của xã hội.
Đặc trưng giá trị của hàng hóa
Ngoài khái niệm, nguồn gốc thì đặc trưng cũng là một trong những thông tin quan trọng về giá trị hàng hóa. Dưới đây là những đặc trưng của giá trị hàng hoá:
- Giá trị là yếu tố thuộc tính chất xã hội của hàng hoá.
- Giá trị là phạm trù lịch sử, nó chỉ có thể tồn tại khi có sự sản xuất và trao đổi hàng hoá ở những phương thức sản xuất.
- Giá trị hàng hóa là biểu hiện của quan hệ kinh tế giữa những người sản xuất với nhau. Đây là biểu hiện của quan hệ sản xuất trong xã hội.
- Giá trị là cơ sở để xác định giá trị trao đổi, giá trị thay đổi và kéo theo giá trị trao đổi cũng thay đổi.
Thuộc tính giá trị của hàng hóa là gì?
Giá trị hàng hóa có 2 thuộc tính cơ bản là giá trị sử dụng và giá trị trao đổi. Đây là 2 thuộc tính có khái niệm cũng như đặc trưng riêng biệt.
- Giá trị sử dụng: Giá trị sử dụng của hàng hóa là những lợi ích, công dụng mà hàng hoá đem lại cho người dùng. Nó là khả năng thoả mãn nhu cầu nào đó của con người, có thể là tiêu dùng cá nhân. Giá trị sử dụng hàng hoá được thể hiện ra bên ngoài khi con người sử dụng hoặc tiêu dùng hàng hoá, của cái và chúng cấu thành nên bản chất của mọi của cải không ngoại trừ hình thái xã hội.
- Giá trị trao đổi: Giá trị trao đổi là số hàng hóa hoặc dịch vụ mà ta có thể đổi được từ một loại hàng hóa hoặc dịch vụ khác trên thị trường, đây là quan hệ về số lượng. Các loại hàng hoá khác nhau có thể trao đổi với nhau là do chúng có cùng một thuộc tính đó đều là sản phẩm lao động, chúng được tạo ra từ hao phí lao động. Khi ta trao đổi hàng hóa cũng chính là ta đang trao đổi hao phí lao động của hàng hoá đó.
Giá trị của hàng hóa được biểu hiện thông qua đâu?
Giá trị của hàng hóa được biểu hiện thông qua giá trị trao đổi của hàng hoá. Nếu là hàng hoá thì cần phải có giá trị sử dụng, thế nhưng không phải vật nào có giá trị sử dụng cũng là hàng hoá.
Hàng hoá phải là sản phẩm của lao động được sản xuất và thực hiện trao đổi, mua bán hay nói cách khác là chúng phải có giá trị trao đổi. Như vậy, giá trị hàng hóa chỉ được thực hiện khi hàng hoá có giá trị trao đổi.
Trên đây là tất cả những thông tin về giá trị hàng hoá là gì và những vấn đề xoay quanh nó mà chúng tôi đã tổng hợp lại. Hy vọng qua bài viết này sẽ giải đáp hết những thắc mắc của bạn về vấn đề được đề cập đến.