Phát triển bản thân là một trong những cách giúp bạn dễ dàng chạm được tới thành công nhất. Để hoàn thiện cũng như nâng cao việc phát triển bản thân cần có rất nhiều yếu tố như kiến thức, kỹ năng mềm mà những yếu tố đó cần được trau dồi và rèn luyện thường xuyên. Việc nâng cao những kỹ năng phát triển bản thân còn có những ảnh hưởng tích cực đến bản thân bạn và những người xung quanh. Trong bài viết dưới đây UNICA chia sẻ đến bạn đọc những kỹ năng phát triển bản thân.
1. Phát triển bản thân là gì?
Trước khi tìm hiểu những kỹ năng phát triển bản thân, Unica mời bạn đọc cùng tìm hiểu xem phát triển bản thân là gì nhé.
- Phát triển bản thân được hiểu là việc trau dồi và phát triển các kỹ năng mềm cần thiết mới của bản thân theo hướng tích cực để có thể dễ dàng đạt được những mục tiêu đã đặt ra trong cuộc sống.
- Phát triển bản thân thực chất là một quá trình hoàn thiện bản thân một cách có ý thức trong các khía cạnh khác nhau của cuộc sống. Đó là một mục tiêu không ngừng theo đuổi sự phát triển bằng cách phát triển các kỹ năng, năng lực và kiến thức. Mục tiêu cuối cùng để phát triển bản thân là trở thành một người hoàn thiện bản thân. Quá trình này bao gồm ba thành phần chính:
Nâng cao kỹ năng
Có hai quy trình nâng cao kỹ năng, hiệu quả cá nhân và giữa các cá nhân. Kỹ năng giao tiếp giữa các cá nhân tập trung vào cách bạn tương tác với những người khác và phát triển các mối quan hệ. Các kỹ năng hiệu quả cá nhân như thiết lập mục tiêu , quản lý thời gian, ra quyết định và quản lý căng thẳng mang lại lợi ích cho cá nhân bạn.
Phát triển bản thân là gì?
Điều hòa tinh thần
Quá trình xây dựng và củng cố tâm trí của chúng ta được gọi là quá trình điều hòa tinh thần. Bạn có thể tập trung vào các mục tiêu của mình bằng cách hình dung những gì bạn muốn đạt được. Điều này giúp duy trì sự tập trung tích cực, cải thiện hình ảnh bản thân và sự tự tin. Một số kỹ thuật điều hòa tinh thần như thiền, các bài tập thở và các hoạt động thư giãn đã tỏ ra hữu ích trong việc tăng cường sự tập trung và hiệu suất tốt hơn.
Tạo thói quen
Thói quen thường đề cập đến những hành vi hoặc xu hướng thường ngày mang tính tự động và không có chủ đích. Rất khó để thoát khỏi thói quen nhưng không phải là không thể. Để làm cho cuộc sống của chúng ta phong phú hơn, chúng ta cũng có thể tạo ra những thói quen mới và mang lại những thay đổi tích cực.
Phát triển bản thân là gì
2. Lợi ích của việc phát triển bản thân
Phát triển bản thân là quá trình cải thiện và mở rộng khả năng của bản thân thông qua việc học hỏi, rèn luyện kỹ năng và tăng cường năng lực. Việc phát triển bản thân mang lại nhiều lợi ích, bao gồm:
- Nâng cao sự tự tin: Việc phát triển bản thân giúp bạn hiểu rõ hơn về khả năng của mình, từ đó tăng cường sự tự tin và sự tự trọng.
- Đạt được mục tiêu: Khi bạn phát triển bản thân, bạn có thể đặt ra những mục tiêu rõ ràng và tạo ra kế hoạch để đạt được chúng. Việc đạt được mục tiêu này sẽ tạo ra cảm giác thành công và động lực tiếp tục phát triển bản thân.
- Nâng cao hiệu suất làm việc: Phát triển bản thân giúp bạn trở nên năng động và hiệu quả hơn trong công việc. Bạn sẽ có khả năng đối mặt với những thách thức và vượt qua chúng một cách nhanh chóng và dễ dàng hơn.
- Mở rộng kiến thức và kỹ năng: Phát triển bản thân giúp bạn học hỏi những kiến thức mới và rèn luyện kỹ năng của mình. Điều này giúp bạn trở nên linh hoạt hơn trong công việc và trong cuộc sống.
- Nâng cao khả năng quản lý thời gian: Việc phát triển bản thân giúp bạn tập trung vào các mục tiêu quan trọng và hiệu quả trong việc quản lý thời gian.
- Tăng khả năng giao tiếp: Phát triển bản thân giúp bạn trở nên tự tin hơn trong việc giao tiếp và xây dựng mối quan hệ với người khác.
- Tăng cường sức khỏe tinh thần: Phát triển bản thân giúp bạn giải quyết stress, giảm áp lực và tăng cường sức khỏe tinh thần. Điều này giúp bạn tận hưởng cuộc sống và trở nên hạnh phúc hơn.
3. Vì sao cần rèn luyện kỹ năng phát triển bản thân?
Vì sao cần rèn luyện kỹ năng phát triển bản thân?
Kỹ năng phát triển bản thân chính là các quá trình áp dụng các phương thức để cải thiện hành vi, thói quen và nhận thức của bạn. Quá trình này được diễn ra liên tục, ở luc mọi nơi, bắt đầu từ khi bạn còn nhỏ cho đến lúc bạn trưởng thành.
Ngoài ra, chúng còn hỗ trợ bạn hoàn thiện hơn trong mọi lĩnh vực của đời sống. Trong công việc, kỹ năng này còn giúp bạn cởi mở, có thái độ tích cực và nâng cao khả năng tư duy sáng tạo. Từ đó, bạn có thể hoàn thành công việc hiệu quả hơn và mở ra được nhiều cơ hội thăng tiến mới.
Ngoài ra kỹ năng phát triển bản thân sẽ giúp bạn cân bằng cảm xúc, thấu hiểu chính mình để bao dung, cảm thông và yêu thương. Nhờ vậy mà khiến cho cuộc sống sẽ trở nên ý nghĩa và trọn vẹn hơn nhiều.
4. Mô hình phát triển bản thân PERMA
Mô hình phát triển bản thân PERMA
Kỹ năng phát triển bản thân luôn luôn gắn liền với mô hình PERMA do nhà tâm lý học Martin Seligman nghiên cứu và phát triển. Mô hình này được giới thiệu lần đầu trong cuốn sách “Flourish” xuất bản năm 2011 của Martin Seligman.
PERMA là tên viết tắt của 5 yếu tố cần thiết để mỗi người đều có thể phát triển bản thân toàn diện nhằm đem đến hạnh phúc lâu dài, bao gồm:
- P (Positive emotions): Cảm xúc tích cực sẽ giúp bạn luôn cảm thấy tốt hơn.
- E (Engagement): Tham gia vào các hoạt động hàng ngày để bắt nhịp cùng sự thay đổi của cuộc sống.
- Q (Relationships): Cố gắng xây dựng các mối quan hệ khác nhau để kết nối với nhiều người khác.
- M (Meaning): Tìm ra ý nghĩa của cuộc sống và công việc để có mục đích tồn tại.
- A (Achievement): Đạt được thành tựu nhất định để chứng minh giá trị bản thân và mang đến một cảm giác thành công.
5. Kỹ năng phát triển bản thân trong cuộc sống
5.1. Quản lý thời gian hiệu quả
Quản lý thời gian là bước đầu tiên để hoàn thiện bản thân , vì điều quan trọng là bạn phải cân bằng những nhu cầu trái ngược nhau về thời gian. Bạn phải dành thời gian cho công việc và cuộc sống cá nhân của mình một cách bình đẳng. Khi bạn đã xác định cải thiện cách quản lý thời gian của mình, bạn có thể bắt đầu điều chỉnh các thói quen và kiểu hành vi của mình. Khi bạn bắt đầu tổ chức thời gian của mình theo cách tốt hơn, bạn sẽ tăng hiệu quả và khả năng sử dụng thời gian của mình ở những nơi mà nó thực sự quan trọng.
Để quản lý thời gian hiệu quả, bạn cần ưu tiên các mục tiêu của mình và hạn chế những thứ gây xao nhãng như email, đồng nghiệp và mạng xã hội.
Kỹ năng quản lý thời gian hiệu quả
Có thể tham khảo các bước quản lý thời gian như sau: xây dựng mục tiêu, lên kế hoạch công việc cần thực hiện, sắp xếp công việc theo thứ tự ưu tiên và tổng kết công việc. Ngoài thời gian dành cho công việc, thì bạn cũng nên dành thời gian cho các hoạt động nghỉ ngơi, giải trí… Đây sẽ là khoảng thời gian để bạn “nạp” được nhiều nguồn năng lượng sau những áp lực, căng thẳng của công việc đó.
5.2. Lắng nghe tích cực
Sức mạnh của sự lắng nghe là một tài sản có giá trị cao giúp xây dựng các mối quan hệ bền chặt và đòi hỏi bạn phải cải thiện khả năng tập trung cùng với việc rèn luyện kỷ luật cho bản thân. Qua đó bạn sẽ biết được điểm cần cải thiện của bản thân là gì.
Lắng nghe tích cực là một thói quen quan trọng đến mức nó thậm chí có thể giúp bạn tiến lên trong sự nghiệp của mình. Khi bạn lưu tâm, bạn hoàn toàn tập trung, bạn tham gia và tiếp thu bất cứ điều gì người khác nói với bạn. Do đó, đó là một cách tuyệt vời để kiếm được sự tin tưởng và tôn trọng của đồng nghiệp và bạn bè của bạn. Hãy chú ý đến những gì mọi người nói và nó sẽ giúp bạn hiểu các vấn đề, đưa ra các giải pháp tốt hơn và đối phó với các vấn đề một cách hiệu quả hơn.
5.3. Duy trì lối sống lành mạnh
Duy trì lối sống lành mạnh là một bước quan trọng để hoàn thiện bản thân. Khi bạn kết hợp chế độ dinh dưỡng tốt với hoạt động thể chất và tập thể dục, về cơ bản bạn đã chọn được một cơ thể khỏe mạnh cũng như một tinh thần luôn vui vẻ và lạc quan. Khi bạn biết một hành động sẽ có tác động tích cực đến sức khỏe của mình, bạn sẽ có động lực rất lớn để thực hiện nó. Hơn nữa, trong khi làm như vậy, bạn cũng sẽ tạo động lực cho gia đình và bạn bè của mình. Khi bạn tập trung vào việc giữ cho mình khỏe mạnh, bạn đang chọn để tích lũy thêm sức mạnh bằng cách đi bộ đường dài, chơi môn thể thao yêu thích của bạn và tận hưởng mọi thứ và mọi người xung quanh bạn.
Duy trì lối sống lành mạnh
Nói một cách ngắn gọn, nếu bạn có một lối sống lành mạnh, bạn sẽ có được năng lượng, cải thiện khả năng chú ý và thậm chí là phát triển tâm trạng dễ chịu hơn.
5.4. Kỹ năng giao tiếp
Giao tiếp là một trong những kỹ năng quan trọng mà bạn cần phải rèn luyện. Giao tiếp giúp con người với con người có thể kết nối với nhau. Đây chính là phương tiện để giúp bạn bày tỏ, thuyết phục người nghe hay nói lên ý kiến của bạn. Một số lời khuyên giúp bạn tăng cường khả năng giao tiếp đó là:
- Nhìn trực tiếp trong kkhi nói chuyện
- Không tỏ ra lo lắng và bồn chồn khi giao tiếp
- Không nên làm các hành động khiến bạn bị tách rời khỏi cuộc giao tiếp
- Phát âm chính xác và hạn chế sử dụng từ ngữ địa phương
- Nói đúng vấn đề trọng tâm, đồng thời không lan man
5.5. Kỹ năng làm việc nhóm
Kỹ năng làm việc nhóm
- Kỹ năng làm việc nhóm là một trong những kỹ năng phát triển bản thân quan trọng nhất. Việc nhiều người cùng nhau thực hiện để hoàn thành một công việc sẽ hiệu quả và nhanh hơn.
- Làm việc nhóm đòi hỏi mọi người phải có sự gắn kết, làm việc dựa trên tinh thần chủ động và giúp đỡ những người xung quanh để hướng tới hoàn thành mục tiêu mang lại lợi ích chung. Trong môi trường làm việc thì bạn rất cần có kỹ năng này, không chỉ làm tốt việc của bản thân mà có nhiều trường hợp phải phối hợp với các bộ phận khác để cùng nhau giải quyết mọi công việc một cách tốt nhất.
5.6. Kỹ năng lãnh đạo
- Trước khi lãnh đạo được người khác bạn phải lãnh đạo được chính bản thân mình. Trong quá trình làm việc bạn sẽ gặp phải những lúc khó khăn, chán nản muốn bỏ việc. Lúc này bạn nên nhìn lại những gì mà mình đã phấn đấu từ đó nỗ lực đi đúng hướng hoặc biết dừng lại kịp thời.
- Đây cũng là một trong những kỹ năng bản thân quan trọng giúp bạn đạt được thành công, phát triển bản thân tiến đến vị trí lãnh đạo mọi người xuất sắc và chuyên nghiệp nhất.
5.7. Kỹ năng quan sát
- Là khả năng nhìn nhận một sự vật hiện tượng, một vấn đề từ đó phân tích nhằm phục vụ cho mục đích cuối cùng. Nhờ đó mà hình ảnh phát triển bản thân cũng trở nên tốt đẹp hơn.
- Khi nhận được bất kỳ dữ liệu nào bạn nên biết cách đặt câu hỏi để làm rõ những vấn đề mà mình cần biết. Từ đó tìm ra giải pháp giải quyết vấn đề nhanh chóng và tối ưu nhất có thể. Rèn luyện kỹ năng quan sát trong công việc sẽ giúp bạn có được cảm tình từ những người xung quanh, tinh thế thấu hiểu được điều mà họ đang cần là gì để giúp đỡ kịp thời.
Kỹ năng quan sát giúp bạn phát triển bản thân tốt hơn
5.8. Kỹ năng tư duy, phản biện
- Kỹ năng này đòi hỏi ban phải tổng hợp được nhiều kiến thức, tư duy logic, phân tích vấn đề và đưa ra những câu hỏi phản biện cho đối phương. Thành thạo kỹ năng giá trị này sẽ hỗ trợ bạn rất nhiều trong việc nâng cao khả năng lãnh đạo và giao tiếp, đồng thời tránh được những chiêu trò trên thương trường.
5.9. Kỹ năng quản lý thời gian
Kỹ năng quản lý thời gian
Thời gian chính là một thứ vô cùng quý giá, một khi đã trôi qua thì sẽ không thể lấy lại được. Do vậy việc quản lý thời gian cũng là một trong những kỹ năng phát triển bản thân cần thiết. Trước khi bắt đầu thực hiện một việc gì đó, mỗi chúng ta cần phải biết cách lên kế hoạch, sắp xếp công việc theo thứ tự nhất định. Bạn cần ưu tiên làm những công việc quan trọng trước.
5.10. Kỹ năng giải quyết vấn đề
- Là khả năng giải quyết những tình huống khó khăn bất ngờ khi tương tác với người đối diện. Cũng là một trong các kỹ năng của bản thân quan trọng trong cuộc sống và công việc.
- Kỹ năng giải quyết vấn đề là tổng hợp của các kỹ năng như lắng nghe, phân tích, sáng tạo, giao tiếp, đặt câu hỏi từ đó bạn sẽ có được hướng giải quyết cho vấn đề một cách tốt nhất. Đây được gọi là nghệ thuật giao tiếp nếu bạn hiểu và biết vận dụng vào sẽ mang lại hiệu quả cao.
6. Những sai lầm cần tránh khi phát triển bản thân
Không định hướng rõ ràng cho mục tiêu phát triển bản thân
Định hướng rõ ràng cho mục tiêu phát triển bản thân là một yếu tố quan trọng để đạt được kết quả tốt trong quá trình phát triển. Sai lầm không định hướng rõ ràng cho mục tiêu phát triển bản thân có thể dẫn đến việc:
- Không biết mình đang đi đến đâu: Khi không định hướng rõ ràng cho mục tiêu phát triển bản thân, bạn sẽ không biết mình đang đi đến đâu. Điều này có thể dẫn đến việc mất tập trung và tinh thần chủ động trong quá trình phát triển.
- Không có kế hoạch hành động cụ thể: Khi không có định hướng rõ ràng cho mục tiêu phát triển bản thân, bạn cũng khó có thể lập được kế hoạch hành động cụ thể để đạt được mục tiêu đó. Điều này có thể dẫn đến việc mất thời gian và nỗ lực không đáng kể.
- Không tập trung vào điều quan trọng nhất: Khi không có định hướng rõ ràng cho mục tiêu phát triển bản thân, bạn cũng khó có thể tập trung vào điều quan trọng nhất để đạt được mục tiêu đó. Điều này có thể dẫn đến việc phân tán tài nguyên và không đạt được kết quả như mong đợi.
- Không đánh giá được kết quả: Khi không có định hướng rõ ràng cho mục tiêu phát triển bản thân, bạn cũng khó có thể đánh giá được kết quả của quá trình phát triển. Điều này có thể dẫn đến việc không biết được mình đang phát triển như thế nào và có cần điều chỉnh lại hành động hay không.
Vì vậy, để đạt được kết quả tốt trong quá trình phát triển bản thân, bạn cần định hướng rõ ràng cho mục tiêu phát triển bản thân, từ đó lập kế hoạch hành động cụ thể, tập trung vào điều quan trọng nhất và đánh giá kết quả của quá trình phát triển.
Không có lộ trình, kế hoạch phát triển cụ thể
Không có lộ trình, kế hoạch phát triển cụ thể là một sai lầm thường gặp khi muốn phát triển bản thân. Nếu bạn không có lộ trình và kế hoạch cụ thể, thì bạn có thể gặp phải các vấn đề sau:
- Không biết được điều gì cần phát triển: Khi không có lộ trình và kế hoạch cụ thể, bạn có thể bị lạc trong quá trình phát triển. Bạn không biết điều gì cần phát triển, hoặc phát triển theo cách nào sẽ tốt nhất cho bạn.
- Không biết được đánh giá kết quả phát triển: Nếu không có lộ trình và kế hoạch cụ thể, bạn cũng sẽ không thể đánh giá được kết quả phát triển của mình. Bạn không biết liệu mình đã phát triển được bao nhiêu, hay cần tiếp tục phát triển như thế nào.
- Tốn nhiều thời gian và tài nguyên: Nếu không có lộ trình và kế hoạch cụ thể, bạn sẽ tốn nhiều thời gian và tài nguyên trong quá trình phát triển. Bạn có thể phát triển nhưng lại không phát triển theo hướng đúng, hoặc không phát triển hiệu quả.
- Không đạt được mục tiêu: Nếu không có lộ trình và kế hoạch cụ thể, bạn có thể không đạt được mục tiêu của mình. Bạn có thể đang phát triển, nhưng không đạt được mục tiêu, hoặc đạt được mục tiêu nhưng không hiệu quả.
Vì vậy, để phát triển bản thân một cách hiệu quả, bạn nên xác định lộ trình và kế hoạch cụ thể. Lộ trình sẽ giúp bạn biết được những điểm mạnh và yếu của bản thân, từ đó xác định mục tiêu và hành động phát triển. Kế hoạch cụ thể sẽ giúp bạn thực hiện các hành động phát triển một cách hợp lý, tiết kiệm thời gian và tài nguyên, từ đó đạt được mục tiêu phát triển của mình.
Sai lầm khi phát triển bản thân là không có lộ trình, kế hoạch cụ thể
Thiếu nguồn kiến thức học tập và trau dồi kiến thức đúng cách
Sai lầm thiếu nguồn kiến thức học tập và trau dồi kiến thức đúng cách là một trong những sai lầm mà nhiều người phạm phải khi muốn phát triển bản thân. Nếu không có đủ kiến thức và không biết cách học tập và trau dồi kiến thức một cách hiệu quả, bạn sẽ gặp phải các vấn đề sau:
- Không hiểu rõ về chủ đề cần phát triển: Nếu thiếu kiến thức về chủ đề cần phát triển, bạn sẽ không thể hiểu rõ về chủ đề đó và không biết cách phát triển.
- Không biết cách áp dụng kiến thức: Nếu chỉ biết lý thuyết mà không biết cách áp dụng vào thực tế, bạn sẽ không thể phát triển một cách hiệu quả và đạt được mục tiêu.
- Không có thể chủ động học tập: Nếu không biết cách học tập một cách chủ động, bạn sẽ rơi vào tình trạng bị trì trệ, không thể phát triển và không thể cập nhật kiến thức mới.
- Rơi vào tình trạng vô hiệu hóa: Nếu không có đủ kiến thức và không biết cách học tập, bạn có thể rơi vào tình trạng vô hiệu hóa, mất động lực và không có ý định phát triển.
Vì vậy, để tránh sai lầm này, bạn cần tìm kiếm các nguồn kiến thức đáng tin cậy về chủ đề mà bạn quan tâm, và tìm cách học tập và trau dồi kiến thức một cách hiệu quả. Bạn có thể đăng ký các khóa học trực tuyến hoặc đi học tập ở các trung tâm chuyên nghiệp để cập nhật kiến thức mới nhất và biết cách áp dụng vào thực tế. Ngoài ra, bạn cũng cần phải có tinh thần chủ động và sẵn sàng học hỏi để không bị trì trệ và vô hiệu hóa trong quá trình phát triển bản thân.
Không quản lý thời gian và công việc hiệu quả
Không quản lý thời gian và công việc hiệu quả là một trong những sai lầm cần tránh khi phát triển bản thân. Nếu không quản lý được thời gian và công việc, bạn có thể gặp phải các vấn đề sau:
- Thiếu thời gian cho việc phát triển bản thân: Nếu không quản lý thời gian hiệu quả, bạn sẽ không có đủ thời gian để phát triển bản thân, học tập hay rèn luyện kỹ năng.
- Không hoàn thành công việc đúng thời hạn: Nếu không quản lý công việc một cách hiệu quả, bạn sẽ không hoàn thành công việc đúng thời hạn, dẫn đến stress, áp lực và giảm hiệu suất làm việc.
- Tốn nhiều thời gian cho những việc không quan trọng: Nếu không quản lý thời gian hiệu quả, bạn có thể tốn nhiều thời gian cho những việc không quan trọng và bỏ qua những việc quan trọng, gây ảnh hưởng xấu đến kết quả công việc.
Để tránh sai lầm này, bạn cần học cách quản lý thời gian và công việc một cách hiệu quả. Đầu tiên, bạn cần xác định mục tiêu phát triển bản thân và công việc cần làm. Sau đó, bạn có thể tạo ra một lịch làm việc chi tiết, xác định thời gian cho mỗi công việc và ưu tiên những công việc quan trọng trước.
7. Lời kết
Như vậy thông qua bài viết của chúng tôi bạn đã phần nào nắm được những cách phát triển kỹ năng phát triển bản thân, hy vọng bạn sẽ hiểu và vận dụng vào bản thân để phát triển tốt hơn. Phát triển bản thân là một quá trình dài cần phải tích cực, bạn cần có sự kiên trì, quyết tâm cao độ và không ngừng học hỏi mọi lúc mọi nơi.
Có thể nói rằng kỹ năng mềm đóng vai trò quan trọng trong cuộc sống và công việc. Một người có kỹ năng mềm tốt họ sẽ thường gặt hái được nhiều thành công và tự tin hơn. Để làm được điều này bạn cần thường xuyên trau dồi học hỏi kiến thức thực tế hoặc tham gia các khóa học phát triển bản thân tại các trung tâm hoặc học online.
Chúc các bạn thành công!
