Các hình thức bạo lực học đường mà học sinh có thể gặp phải

Tình trạng bạo lực học đường hiện nay đang diễn biến theo chiều hướng phức tạp với nhiều hình thức khác nhau, gây tổn hại về thể chất, tinh thần rất lớn cho trẻ. Bạo lực học đường đã và đang trở thành một vấn nạn nhức nhối với xã hội, khiến nhiều phụ huynh lo ngại khi con em mình đến trường.

Vậy các hình thức bạo lực học đường trẻ có thể gặp phải là gì, hãy cùng The Dewey Schools tìm hiểu ngay trong nội dung dưới đây nhé.

Bạo lực học đường có tính chất, hành vi diễn biến ngày càng phức tạp

Bạo lực học đường không phải là vấn đề mới, nhưng tính chất và hành vi diễn biến ngày càng phức tạp, nguy hiểm gây ảnh hưởng không nhỏ đến trẻ. Trước kia bạo lực học đường thường được hiểu là những hành vi bạo lực đối với thân thể, để lại những vết thương như đấm, đá, tát hoặc những câu chửi rủa, la mắng trong phạm vi trường học.

Tuy nhiên các hình thức bạo lực học đường ngày nay trở nên vô cùng đa dạng, dưới nhiều hành vi khác nhau. Ngoài những hành động tác động vật lý, bị chửi mắng, nhiều trẻ còn bị bạn bè kêu gọi tẩy chay, lan truyền thông tin sai lệch, nói xấu trên mạng xã hội trong thời gian dài. Các hành vi này đã làm nhiều học sinh bị ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe, tinh thần, thậm chí gây ra những hậu quả nghiêm trọng.

Bạo lực học đường trở thành vấn đề đang nhức nhối trong xã hội hiện đại, nó có thể tồn tại trong mọi ngóc ngách của trường học. Bạo hành học đường bao gồm những hành vi gây ảnh hưởng đến học sinh có thể là đánh đập, lăng mạ, chửi bới, quấy rối… Những hành đồng này đáng bị lên án, cần bài trừ để tránh những điều đáng tiếc có thể xảy ra.

Bạo lực học đường tồn tại dưới nhiều hình thức khác nhau, theo nhiều nhóm đối tượng khác nhau bao gồm: bạo lực học đường bằng lời nói, bạo lực học đường bằng thân thể, bạo lực học đường xã hội và bạo lực học đường trên môi trường mạng. Nhận dạng các hình thức bạo lực học đường giúp người lớn dễ dàng nhận ra dấu hiệu nếu trẻ bị bắt nạt hay đang bạo lực các bạn khác. Đây là bước quan trọng để ngăn chặn sự xuất hiện, tồn tại và phát triển của hành vi này.

Hình thức bạo lực học đường bằng lời nói

Hành vi bạo lực học đường bằng lời nói là việc dùng từ ngữ có tính chất xúc phạm, thể hiện sự tàn nhẫn, miệt thị với người khác. Nó bao gồm những hành động như trêu chọc, đặt biệt danh xấu, sỉ nhục, bị bắt làm theo ý người khác khi không muốn, bình phẩm, đe dọa, miệt thị với người nào đó (về vẻ bề ngoài, tôn giáo, giới tính, hoàn cảnh gia đình, nghề nghiệp phụ của phụ huynh…). Ví dụ: Trẻ bị bạn bè miệt thị bằng những câu nói sỉ nhục “Bạn bốc mùi của con nhà làm nghề quét dọn rác” “Bạn mập như bố bạn vậy”…

Hình thức bạo lực học đường bằng lời nói ban đầu có thể không gây tổn thương cho người khác. Tuy nhiên nếu tình trạng này kéo dài có thể gây ảnh hưởng tiêu cực không kém những cách thức bạo lực học đường khác. Hành động khiến nhiều trẻ bị stress, căng thẳng, tổn thương, xa lánh bạn bè khác, sống tách biệt…

Người lớn có thể nhận biết trẻ bị bạo hành bằng lời nói nếu thấy trẻ có biểu hiện buồn bã, cáu bẳn, thay đổi khẩu vị và có thể bắt đầu bỏ bữa. Phụ huynh thấy con chia sẻ về những điều cảm thấy buồn mà bạn bè hoặc ai đó nói về mình. Hoặc trẻ có thể hỏi người lớn về những điều không tốt về mình mà người khác nói có đúng hay không?

Bạo lực bằng lời nói là một trong cách hình thức bạo lực học đường phổ biến

Hình thức bạo lực học đường bằng thân thể

Một trong các hình thức bạo lực học đường phổ biến khác là bạo lực thân thể, bạo lực về thể chất. Trẻ có thể bị học sinh khác xô đẩy, đánh đập, bứt tóc, trấn lột, đổ nước hay đồ ăn lên người, trấn lột cướp đồ, ngược đãi… Bạo lực thân thể học đường có thể làm ảnh hưởng đến sức khỏe, sự phát triển về thân thể và tinh thần cho học sinh.

Cách để nhận biết nếu trẻ đang bị bạo lực thân thể là xem xét những vết cào cấu, vết thương, vết bầm tím trên cơ thể hay dấu hiệu quần áo bị xé rách, trẻ than đau đầu, đau bụng hay những bộ phận khách trên cơ thể. Thông thường nhiều trẻ sẽ dấu những vết thương hay không dám để lộ ra những vết tích bị bảo hành. Vì vậy phụ huynh nên gần gũi, thường xuyên trao đổi, quan sát để nhận biết trong trường hợp con bị bạo lực thân thể.

Tham khảo: 4 nguyên nhân dẫn đến bạo lực học đường có thể bạn không biết

Hình thức bạo lực học đường xã hội

Bạo lực học đường xã hội là một dạng bị bắt nạt dễ dàng che dấu, ngăn cản trẻ hòa đồng với môi trường học tập là bạn bè cùng trường, cùng lớp, các nhóm hội trong trường. Các hành động này có thể diễn ra sau lưng học sinh, rất khó nhận ra nhưng lại khiến trẻ cảm thấy tủi thân, xấu hổ. Trong một số trường hợp nghiêm trọng hình thức bạo lực học đường này có thể khiến trẻ bị huỷ hoạt tên tuổi.

Một số hành vi dưới đây được xem là hình thức bạo lực học đường xã hội:

• Nói xấu sau lưng, lan truyền những thông tin không đúng sự thật, những lời bịa đặt
• Bày ra những cử chỉ bằng mặt hoặc cơ thể đe dọa hay khinh bỉ người nào đó
• Nói những câu đùa thô tục khiến người khác khó chịu, xấu hổ và cảm thấy tủi nhục
• Nhại giọng, bắt chước hành động, lời nói của người khác một cách thiếu tôn trọng
• Kết bè phái để cô lập, xa lánh một học sinh nào đó
• Dựng chuyện, nói xấu, tuyên truyền để phá hoại tên tuổi của người khác

Ví dụ: Trẻ bị một nhóm bạn trong lớp chơi thân với nhau thường xuyên có hành động ám chỉ trẻ là người xấu, không ai muốn chơi với trẻ

Để nhận biết trẻ đang bị bạo lực học đường xã hội, cha mẹ nên thường xuyên theo dõi sự thay đổi tâm trạng, tính cách của trẻ. Nếu bé đột nhiên ngừng tham gia hoạt động tập thể nào đó, hay không chơi với 1 nhóm bạn, hoạt động một mình nhiều hơn bình thường thì có thể con đang bị bạo lực xã hội. Đặc biệt, các học sinh nữ thường dễ bị xa lánh, tách biệt nên cảm thấy bị chi phối vì những bạn bè xung quanh.

Bạo lực học đường xã hội

Hình thức bạo lực học đường trên môi trường mạng

Bạo lực học đường trên môi trường mạng là khái niệm mới, hành động này phát triển mạnh cùng với sự phát triển của internet. Hành vi bạo lực học đường trên môi trường mạng hay bạo lực mạng là hành vi cố ý gây hại và lặp lại thường xuyên thông qua các trang mạng xã hội, email, diễn đàn, hội nhóm, nền tảng trực tuyến, website… bằng các thiết bị điện tử như điện thoại, máy tính.

Bạo lực mạng không chỉ diễn ra trong phạm vi cá nhân mà có thể công khai, nhận thấy ngay trước mắt hay diễn ra thầm lặng sau lưng các nạn nhân. Hành động này có thể diễn ra bất cứ lúc nào, với tần suất liên tục, lan truyền mạnh mẽ. Đặc biệt bạo lực mạng có thể tiến hành dưới hình thức chỉnh sửa, cắt ghép không kiểm soát.

Một số hình thức bạo lực học đường trên mạng phổ biến dễ gặp phải hiện nay có thể kể đến như:

• Lan truyền tin đồn sai lệch, không đúng sự thật một cách tục tĩu có chủ ý cô lập người khác
• Giả danh người khác trên mạng xã hội hoặc nền tảng trực tuyến
• Gửi tin nhắn, video, hình ảnh, bài viết nhằm tra tấn tinh thần, gây tổn thương nặng nề cho người khác

Để nhận biết trẻ đang bị bạo lực trên môi trường mạng người lớn nên dành thời gian quan sát và nhận biết những biểu hiện khác thường của con. Trẻ có thể dành nhiều thời gian trên mạng, lướt mạng xã hội trong thời gian dài, nhắn tin liên tục với biểu hiện căng thẳng hay buồn chán. Bên cạnh đó trong cuộc sống hàng ngày, trẻ bỗng nhiên khó, muốn được ở nhà không muốn đến trường hay trẻ ngừng tham gia các hoạt động yêu thích, không chơi với nhóm bạn thân…

Hiện nay, tại Việt Nam tình trạng bạo lực học đường đang phổ biến và diễn biến phức tạp, gây ra những hậu quả nghiêm trọng. Theo thống kê của Bộ Giáo dục và Đào tạo, trong 1 năm học toàn quốc xảy ra gần 1.600 vụ học sinh đánh nhau. Qua đó có thể thấy rằng tình trạng này đang nhức nhối và có mức độ gia tăng ngày càng cao.

Để khắc phục hiệu quả, cần tăng cường tương tác, trao đổi ý kiến, nâng cao nhận thức, ý thức cho học sinh, sinh viên. Gia đình, nhà trường và xã hội cần có sự hợp tác hiệu quả nhằm giáo dục nhân cách, phát triển trẻ theo định hướng tích cực hơn. Bên cạnh đó cần có biện pháp ngăn chặn, khắc phục với thiện ý cùng hợp tác giữa mọi người cùng giải quyết vấn đề này.

Bạo lực học đường trong thời gian dài có thể để lại nhiều hậu quả nghiêm trọng khiến trẻ buồn bã, chán nản, rơi vào bế tắc, kém phát triển cả thể chất và tinh thần. Cha mẹ nên tìm hiểu về các hình thức bạo lực học đường để dễ dàng nhận biết nếu không may trẻ rơi vào tình trạng xấu này. Hãy dành thời gian chất lượng bên con, chia sẻ, động viên và nhận biết kịp thời sự thay đổi của trẻ. Từ đó chúng ta tìm ra các giải pháp phù hợp giải quyết dứt điểm tình trạng bạo lực học đường, để trẻ có môi trường học tập lành mạnh, hữu ích.

Nhiều cha mẹ quan tâm:

• Trường học hạnh phúc là gì? Xây dựng trường học hạnh phúc
• Trường học an toàn là gì? Cách xây dựng trường học an toàn